Geleceğinizi Güvence Altına Alın:
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
Bakımınızı ve gözetiminizi güvence altına alırken, malvarlığınızın devrini hukuki olarak doğru bir şekilde düzenleyin. Tarafların hak ve yükümlülüklerini netleştiren, yasalara uygun bir sözleşme taslağı hazırlayın.
Hayati Sorular ve Net Cevaplar: Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi SSS
Bu bölümde, bu sözleşmeyi düşünen herkesin aklında benzer endişeler ve kritik sorular vardır. En sık sorulan ve en hayati önem taşıyan sorulara, kanunlar ve Yargıtay kararları ışığında net, anlaşılır ve uyarıcı yanıtlar bulacaksınız.
Sözleşmenizin Demirbaşları: Olmazsa Olmaz Kontrol Listesi
Bir kat karşılığı inşaat sözleşmesi, onlarca maddeden oluşabilir. Ancak aşağıda listelenen "demirbaş" maddeler, projenizin iskeletini oluşturur. Bu maddelerden herhangi birinin eksik veya muğlak olması, yapının temelinde bir çatlak bırakmakla eşdeğerdir.
Tablo 1: Tarafların Temel Hak ve Yükümlülükleri (Karşılaştırmalı Özet)
| Kriter | Bakım Alacaklısı (Mal Varlığını Devreden) | Bakım Borçlusu (Bakan Kişi) |
|---|---|---|
| Temel Yükümlülüğü | Sözleşmede belirtilen mal varlığının mülkiyetini devretmek. | Sözleşmede belirtilen tüm bakım ve gözetim hizmetlerini ömür boyu eksiksiz sağlamak. |
| Temel Hakkı | Ömrünün sonuna kadar sözleşmede tanımlanan şekilde bakım ve gözetim hizmeti almak. | Bakım hizmeti karşılığında sözleşmede belirtilen mal varlığının mülkiyetini almak. |
| En Büyük Riski | Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, kötü bakım veya devrettiği evden çıkarılma. | Yıllarca bakım verdikten sonra mirasçıların açacağı davalarla mülkü kaybetme riski. |
| Korunma Kalkanı | Tapuya "oturma/intifa hakkı" şerhi ve "yasal ipotek" koydurmak. Bakım kapsamını detaylı yazdırmak. | Sözleşmeyi Noterde yapmak, sağlık kurulu raporu almak, yapılan her bakımı belgelemek. |
Resmi Şekil Şartı (GEÇERLİLİK KOŞULU)
Sözleşmenin mutlaka Noterde "Düzenleme Şeklinde" veya Sulh Hukuk Hakimi huzurunda, iki tanık eşliğinde yapılması gerektiğini teyit edin.[1] Bu şart sağlanmazsa, sözleşme hukuken doğmamış sayılır ve hiçbir hüküm ifade etmez. Bu, pazarlığa açık olmayan, mutlak bir yasal zorunluluktur.
Tarafların Eksiksiz Kimlik Bilgileri
"Bakım Alacaklısı" ve "Bakım Borçlusu"nun T.C. kimlik numarası, tam adı, soyadı, güncel ikamet adresi gibi tüm kimlik bilgilerinin resmi belgelerdekiyle birebir aynı ve hatasız olduğundan emin olun. Temsilci varsa, temsil yetkisini gösteren belgenin (vekaletname, vasi kararı) de eklenmesi gerekir.
Devredilen Mal Varlığının Net Tanımı
Devredilen mülkün hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde tanımlanması kritik öneme sahiptir.
- Taşınmaz ise: Tapu senedinde yer alan il, ilçe, mahalle, ada, parsel, bağımsız bölüm numarası ve niteliği gibi tüm tapu bilgileri eksiksiz ve doğru bir şekilde yazılmalıdır.[4]
- Diğer Mal Varlıkları ise: Bir araç ise şasi ve motor numarası; bir banka hesabı ise banka, şube ve IBAN numarası gibi ayırt edici tüm detaylar belirtilmelidir.
Bakım Borcunun Kapsamı (SÖZLEŞMENİN KALBİ)
Bu bölüm, gelecekteki tüm anlaşmazlıkların ya önleyicisi ya da kaynağı olacaktır. "İyi bakacağım" gibi soyut ifadelerden kesinlikle kaçınılmalı, yükümlülükler somutlaştırılmalıdır [2]:
- Barınma: Hangi konutta ve hangi koşullarda barınma sağlanacağı.
- Giderler: Elektrik, su, doğalgaz, aidat gibi tüm masrafların kim tarafından karşılanacağı.
- Beslenme: Günde üç öğün ve ne tür (sağlık durumuna uygun) yemek sağlanacağı.
- Sağlık: Tüm doktor, hastane, ilaç ve tedavi masraflarının karşılanacağı.
- Manevi Destek: Yalnız bırakılmayacağı, sosyal aktivitelere katılımının teşvik edileceği gibi unsurların yazılması, sözleşmenin ruhunu yansıtması açısından önemlidir.[7]
Teminatlar ve Haklar (BAKIM ALACAKLISI İÇİN HAYAT SİGORTASI)
Bakım alacaklısının, hayatının en büyük varlığını devrettikten sonra savunmasız kalmasını önleyecek mekanizmaların sözleşmeye ve tapu kaydına işlenmesi hayati önemdedir.
- İkamet (Oturma) Hakkı veya İntifa (Yararlanma) Hakkı: Bu haklardan birinin tapu kütüğüne şerh edilmesi, bakım borçlusu mülkü başkasına satsa dahi bakım alacaklısının ömür boyu o konutta yaşama hakkını güvence altına alır.[28]
- Yasal İpotek Hakkı: $TBK\ m.\ 613$ uyarınca, bakım alacaklısının devrettiği taşınmaz üzerinde, alacağını güvence altına almak için yasal ipotek hakkı bulunmaktadır.[5]
Sözleşmenin Sona Erme Halleri
Özellikle bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, bakım alacaklısının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme ve devrettiği mal varlığını geri isteme hakkının açık ve net bir dille yazılması, en temel korunma mekanizmasıdır.[18]
Tanıkların Varlığı ve Yasal Uygunluğu
İşlem sırasında hazır bulunacak en az iki tanığın fiil ehliyetine sahip, okuryazar ve en önemlisi sözleşmeden menfaati bulunan kişilerden olmaması, sözleşmenin geçerliliğine yönelik gelecekteki itirazları engellemek için kritik bir detaydır.[1]
Fikirden Resmi Belgeye: Adım Adım Noter ve Tapu Süreci Yol Haritası
Bir ölünceye kadar bakma sözleşmesi, tarafların kendi aralarında anlaştığı bir niyet beyanından, hukuken bağlayıcı ve geri dönülmez bir resmi belgeye dönüşene kadar dikkatle izlenmesi gereken birkaç kritik aşamadan geçer. Bu yol haritası, sürecin her adımında atmanız gereken adımları ve dikkat etmeniz gereken hayati uyarıları içermektedir.
Adım 1: Taslağı Hazırlayın ve Anlaşın: Niyetlerinizi Netleştirin
Sürecin ilk adımı, tarafların tüm beklentilerini, haklarını ve yükümlülüklerini masaya yatırmasıdır. Yapay zeka destekli aracımız, bu aşamada size yol göstermek için tasarlanmıştır. Bu sistemden alacağınız taslak, hukuken KESİNLİKLE GEÇERSİZDİR ve sadece resmi sürece hazırlık amacı taşır.
Adım 2: HUKUKİ DESTEK ALIN (HAYATİ ADIM!): Riskinizi Yönetin
UYARI: Bu sözleşme, bir ailenin tüm miras dengelerini altüst etme ve on yıllar sürecek davalara yol açma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, hem bakım alacaklısının hem de bakım borçlusunun, birbirinden bağımsız ve bu alanda uzmanlaşmış avukatlara danışması, bir lüks değil, mutlak bir zorunluluktur. Avukatınız; Hazırladığınız taslağı sizin haklarınızı azami düzeyde koruyacak şekilde revize eder. "Saklı pay" 3 ve "muris muvazaası" 10 gibi size özel riskleri analiz eder ve bu riskleri azaltacak stratejiler önerir. Sözleşmenin tüm hukuki sonuçlarını size anlatarak, bilinçli bir karar vermenizi sağlar. Bu adımı atlamak, adeta bir mayın tarlasında profesyonel bir rehber olmadan, gözü kapalı yürümeye benzer.
Adım 3: Sağlık Raporu Alın (GELECEĞE YATIRIM): Savunmanızı Güçlendirin
UYARI: Kanunen açıkça zorunlu kılınmamış olsa da 23, bakım alacaklısının, sözleşmenin imzalandığı tarihte "akli melekelerinin yerinde (temyiz kudretine haiz)" olduğunu kanıtlayan, tam teşekküllü bir devlet hastanesinden veya üniversite hastanesinden alınmış bir sağlık kurulu (heyet) raporu, geleceğin en akıllıca yatırımıdır. Mirasçılar tarafından açılacak iptal davalarında en sık başvurulan gerekçe, bakım alacaklısının işlem anında ehliyetsiz olduğu iddiasıdır. Tek bir doktorun verdiği rapor yerine, birden fazla uzmanın imzasını taşıyan bir heyet raporu, bu iddiaya karşı neredeyse aşılamaz bir kalkan görevi görür ve mahkemede elinizi olağanüstü derecede güçlendirir.25
Adım 4: NOTERE GİDİN (YASAL ZORUNLULUK!): Sözleşmeyi Resmileştirin
Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra, sözleşmenin yasal olarak vücut bulacağı aşamaya gelinir. Süreç: Bakım alacaklısı, bakım borçlusu ve en az iki tanık, önceden randevu alınan Notere birlikte giderler. Gerekli Belgeler: Yanınızda avukatınızın son halini verdiği sözleşme metni, tüm tarafların (tanıklar dahil) T.C. kimlik kartları, bakım alacaklısının sağlık kurulu raporu, taraflara ait vesikalık fotoğraflar ve devredilecek taşınmaz varsa tapu senedi ile ilgili belediyeden alınmış emlak beyan değeri belgesi gibi evraklar eksiksiz olarak bulunmalıdır.4 İşlem: Noter, sunulan belgelere ve tarafların beyanlarına göre sözleşmeyi yasalara uygun olarak "Düzenleme Şeklinde" hazırlar. Metin, tüm taraflara yüksek sesle okunur ve herkesin aynı anda, aynı yerde huzurda bulunarak imzalaması sağlanır.2
Adım 5: Tapuya Şerh ve Tescil Yaptırın (İŞLEMİN TAMAMLANMASI): Hakkınızı Kayda Geçirin
Noterdeki işlem, sözleşmeyi hukuken geçerli kılar ancak mülkiyetin devrini tek başına tamamlamaz. Süreç: Noterde imzalanan sözleşmenin aslı veya onaylı bir örneği ve diğer gerekli belgelerle birlikte, taşınmazın bağlı bulunduğu Tapu Müdürlüğü'ne başvurulur. Tescil: Tapu Müdürlüğü, resmi sözleşmeye dayanarak mülkiyetin bakım borçlusu adına tescil işlemini gerçekleştirir.4 Bu an itibarıyla, mülkün yasal sahibi resmen bakım borçlusu olur. Şerhlerin İşlenmesi: Bakım alacaklısının haklarını korumak amacıyla sözleşmede kararlaştırılan "oturma hakkı (sükna)", "intifa hakkı" veya "yasal ipotek" gibi tüm teminatlar da yine bu aşamada tapu siciline şerh edilir. Bu şerhler işlenmeden tapudan ayrılmamak, bakım alacaklısının geleceği için hayati önem taşır.
Felaket Senaryoları: Hak Kayıplarına Yol Açan En Ölümcül 5 Hata
İyi niyetle atılan adımlar, bilgi eksikliği nedeniyle telafisi imkansız hak kayıplarına ve yıllarca süren davalara dönüşebilir. Aşağıdaki felaket senaryoları, bu hataların ne kadar yıkıcı olabileceğini göstermektedir.
En Büyük Hata: Noterde Yapmamak (Adi Yazılı Sözleşme)
Hata:
Tarafların, noter masrafından kaçınmak için kendi aralarında yazılı bir sözleşme yapıp imzalaması.
Sonuç:
Sözleşme hukuken kesin olarak geçersizdir. Bakım borçlusu, yıllarca bakım yapsa dahi mülkiyetin devrini talep edemez; bakım alacaklısı ise sözleşmeye dayalı bir güvenceye sahip olmaz.
Bakım Kapsamını Muğlak Bırakmak
Hata:
Sözleşmeye sadece 'Bakım borçlusu, bakım alacaklısına ölene kadar iyi bakacaktır' gibi genel bir ifade yazmak.
Sonuç:
'İyi bakmak' kavramı yoruma açıktır ve taraflar arasında anlaşmazlık çıktığında, mahkeme neyin kararlaştırıldığını net olarak tespit edemez. Bu durum, bakım borçlusunun hangi yükümlülükleri ihlal ettiğinin ispatını zorlaştırır.
Bakım Alacaklısı İçin: Tapuya Şerh Koydurmamak
Hata:
Tapuyu devrettikten sonra, oturma (sükna) veya kullanma (intifa) hakkını tapu siciline şerh ettirmeyi ihmal etmek.
Sonuç:
Bakım borçlusu, mülkü üçüncü bir kişiye satarsa, yeni malik bakım alacaklısını evden çıkarabilir. Şerh olmadığı için bakım alacaklısının hakkı yeni malike karşı ileri sürülemez.
Bakım Borçlusu İçin: 'Saklı Pay' Riskini Görmezden Gelmek
Hata:
Bakım alacaklısının diğer mirasçılarının (çocukları vb.) varlığını ve onların yasal miras haklarını hesaba katmadan sözleşme yapmak.
Sonuç:
Bakım alacaklısının vefatından sonra, saklı paylı mirasçılar tenkis veya muvazaa davası açarak devredilen mülkün tamamını veya bir kısmını geri alabilirler. Bu durum, yıllarca verilen emeğin boşa gitmesi anlamına gelir.
İmzadan Sonra: Sözleşme Sonrası Yaşam ve Olası Kriz Senaryoları
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, imzalandığı anda sona eren bir işlem değil, taraflardan birinin vefatına kadar devam eden, yaşayan ve dinamik bir hukuki ilişkidir. Bu son bölüm, sözleşme yürürlüğe girdikten sonra tarafları nelerin beklediğini ve olası kriz anlarında bu belgenin nasıl bir güvence veya çatışma kaynağı olabileceğini açıklamaktadır.
Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi ve İşleyişi
Noter ve tapu işlemleri eksiksiz olarak tamamlandığı anda, sözleşme hukuken yürürlüğe girer. Bu an itibarıyla iki temel hukuki sonuç doğar:\n\n- **Mülkiyetin Devri:** Sözleşmeye konu olan mal varlığının (ev, arsa vb.) mülkiyeti, tapu sicilinde yapılan tescil ile birlikte hukuken ve resmen bakım borçlusuna geçer. Artık o mülkün yasal sahibi bakım borçlusudur.\n- **Bakım Yükümlülüğünün Başlaması:** Aynı anda, bakım borçlusunun, sözleşmede en ince ayrıntısına kadar tanımlanmış olan ömür boyu bakım ve gözetim yükümlülüğü başlar. Bu ilişki, taraflardan birinin vefatına kadar devam edecek karşılıklı ve sürekli bir borç ilişkisidir.^20^
Olası Senaryolar ve Hukuki Sonuçları
Sözleşme süresince veya sonrasında yaşanabilecek iki temel kriz senaryosu ve bu senaryoların hukuki sonuçları bulunmaktadır.
Senaryo 1: Bakım Yükümlülüğü İhlal Edilirse...
Bu senaryo, bakım alacaklısının en büyük korkusu, bakım borçlusunun ise en temel sorumluluğudur. Bakım alacaklısı, bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmediğini düşünürse, Aile Mahkemesi'ne başvurarak sözleşmeyi feshedebilir ve devrettiği mülkü geri isteyebilir. Mahkeme, iddiaları araştırır ve haklı bulursa tapunun iptaline karar verir.
Senaryo 2: Vefat Gerçekleşir ve Mirasçılar Dava Açarsa (En Kritik Senaryo)
Vefatın ardından, diğer mirasçılar bu devrin kendi haklarını ihlal ettiğini düşündükleri takdirde Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açabilirler. Mahkeme; tarafların gerçek niyetini, devredilen mal ile sağlanan bakım arasındaki dengeyi ve bakımın fiilen yapılıp yapılmadığını detaylıca inceler. Bu davada ispat yükü genellikle bakım borçlusundadır.
ÖNEMLİ YASAL UYARI: NOTER ZORUNLULUĞU!
DilekçeAI bir avukat değildir ve hukuki danışmanlık hizmeti vermez. Bu platformda oluşturulan belge bir taslaktır. Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin yasal olarak geçerli olabilmesi için mutlaka Noter veya Sulh Hukuk Hakimi huzurunda, iki tanık eşliğinde **resmi senet şeklinde** düzenlenmesi zorunludur. Aksi takdirde sözleşme geçersiz olacaktır. Hak kaybı yaşamamak için hazırladığınız taslağı mutlaka bir avukata inceletmeniz ve resmi işlemi bir noterde tamamlamanız şiddetle tavsiye edilir.