Kamu kurumlarında görev yapan değerli memurlarımızın ve çalışanların, hayatın olağan akışı içerisinde zaman zaman iş yerinden uzaklaşmalarını gerektiren durumlar ortaya çıkabilir. Bu durumlar bazen planlı bir evlilik süreci, bazen beklenmedik bir vefat haberi, bazen de bir bebeğin dünyaya gelişi gibi hem sevinçli hem de hüzünlü anlar olabilir. İşte tam bu noktada, yıllık izninizden düşülmeden kullanabileceğiniz yasal bir hak olan "İdari İzin" veya kanuni adıyla "Mazeret İzni" devreye girer. Ancak birçok çalışan, bu hakkını kullanmak istediğinde dilekçeyi nasıl formüle etmesi gerektiği, hangi mazeretlerin geçerli olduğu veya kanuni sürelerin ne kadar olduğu konusunda tereddüt yaşamaktadır. Yanlış veya eksik yazılan bir dilekçe, ne yazık ki sürecin uzamasına veya talebinizin reddedilmesine yol açabilir. Hukuki Zeka olarak bu rehberimizde, bürokrasiye boğulmadan, hakkınız olan izni en hızlı ve güvenli şekilde alabilmeniz için izlemeniz gereken adımları, 2026 yılı güncel mevzuatına göre derledik. Amacımız, hukuki terimler arasında kaybolmanızı engellemek ve idari izin dilekçenizi amirinizin önüne güvenle koymanızı sağlamaktır.
Biliyor muydunuz?
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, mazeret izinleri (idari izinler) yıllık izninizden düşülmez. Bu izinler, yıllık izinden tamamen bağımsız olarak, olayın gerçekleşmesine bağlı birer "haktır".
İdari İzin (Mazeret İzni) Nedir ve Hangi Durumlarda Kullanılır?
Kamu personelinin, yıllık izin hakkı saklı kalmak kaydıyla, belirli mazeretlerin varlığı halinde kullanabildiği izin türüne mazeret izni denir. Halk arasında sıklıkla "idari izin" olarak da bilinen bu kavram, aslında kanunda açıkça belirtilmiş özel durumları kapsar. Hukuki Zeka sistemimizdeki analizlere göre, idari izin taleplerinin en sık reddedilme sebebi, mazeretin kanuni kapsama girip girmediğinin dilekçede net ifade edilememesidir.
Kanunen Tanınan Mazeret İzni Türleri
Devlet Memurları Kanunu'nun 104. maddesi, hangi durumda kaç gün izin kullanabileceğinizi net bir şekilde belirlemiştir. Dilekçenizi yazmadan önce durumunuzun aşağıdaki hangi kategoriye girdiğini belirlemeniz şarttır:
- Evlilik İzni: Memurun kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde 7 gün izin hakkı vardır.
- Babalık İzni: Eşi doğum yapan memura 10 gün izin verilir.
- Ölüm İzni: Memurun eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde 7 gün izin hakkı bulunur.
- Süt İzni: Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat izin verilir.
- Amir Takdirine Bağlı Mazeret İzni: Yukarıdaki haller dışında, memurun haklı bir mazeretinin bulunması halinde, bir yıl içinde toptan veya parça parça olarak, amirin takdiriyle 10 güne kadar mazeret izni verilebilir.
Kritik Uyarı
Amir takdirine bağlı olan 10 günlük izin, bir "hak" değil, idarenin inisiyatifindedir. Bu nedenle dilekçenizde mazeretinizi (örneğin; taşınma, acil tadilat, refakat gerektiren durumlar) çok ikna edici ve nazik bir dille açıklamanız hayati önem taşır. Eğer işinizden tamamen ayrılmayı düşünüyorsanız, izin yerine istifa dilekçesi seçeneklerini değerlendirmeniz gerekebilir.
İdari İzin Dilekçesinde Bulunması Gereken Unsurlar
Etkili bir idari izin dilekçesi, kurum ciddiyetine uygun, sade ve net olmalıdır. Hukuki Zeka Asistanı olarak hazırladığımız şablonlarda şu unsurların mutlaka bulunmasını öneriyoruz:
- Başlık (Muhatap Makam): Dilekçenin verileceği birim (Örn: ... Müdürlüğü'ne).
- Kimlik Bilgileri: Adınız, soyadınız, ünvanınız, kurum sicil numaranız ve T.C. kimlik numaranız.
- İzin Türü ve Gerekçesi: İznin "Mazeret İzni" olduğu ve gerekçesi (evlilik, ölüm vb.) açıkça belirtilmelidir.
- Tarih Aralığı: İznin başlayacağı tarih ve işe başlama tarihi net olmalıdır.
- İletişim Bilgileri: İzin süresince size ulaşılabilecek adres ve telefon numarası (Mevzuat gereği bulunması önemlidir).
- Ekler: Mazeretinizi kanıtlayan belge (Düğün davetiyesi, doğum raporu, ölüm belgesi vb.).
📋 Dilekçe Öncesi Hazırlık Listesi
- ✓ Mazeretinizi belgeleyen evrakın fotokopisini hazırlayın.
- ✓ İzninizin hangi tarihlerde (hafta sonu dahil mi hariç mi) olacağını takvimden kontrol edin.
- ✓ Dilekçeyi vereceğiniz amirinizle konuyu önceden sözlü olarak paylaşın (Nezaket kuralı).
- ✓ Eğer yıllık izin kullanmanız gerekiyorsa, yıllık izin dilekçesi nasıl yazılır rehberimize göz atın.
Örnek İdari İzin Dilekçesi Şablonu (2026)
Aşağıdaki taslak, genel mazeret izni talepleri için hazırlanmıştır. Parantez içindeki alanları kendi bilgilerinizle doldurarak kullanabilirsiniz. Ancak her durumun kendine has özellikleri olabileceğini unutmayın.
[GÖREV YAPTIĞINIZ BİRİMİN ADI] MÜDÜRLÜĞÜNE / BAŞKANLIĞINA
ANKARA (Şehir bilgisini değiştiriniz)
KONU: Mazeret İzni İsteği Hk.
Kurumunuzun [Sicil Numaranız] sicil numaralı, [Ünvanınız] kadrosunda görev yapan personeliyim.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104. maddesi uyarınca; [Mazeretinizi buraya yazın: Örn: Kardeşimin 25.05.2026 tarihinde gerçekleşecek düğün töreni / Eşimin doğum yapması / Babamın vefatı] sebebiyle, [İzin Başlangıç Tarihi] tarihinden itibaren [Talep Edilen Gün Sayısı] gün süreyle mazeret izni kullanmak istiyorum.
İzinli olduğum süre zarfında ikamet edeceğim adres ve iletişim bilgilerim aşağıda sunulmuştur.
Gereğini bilgilerinize ve takdirlerinize arz ederim. .../.../2026
İmza
[Adınız Soyadınız]
ADRES VE İLETİŞİM:
Adres: [Açık adresiniz]
Tel: 05XX XXX XX XX
EKLER:
1- Mazeret Belgesi (Düğün Davetiyesi / Ölüm Raporu vb.)
Bu Dilekçeyi Yazmakla Vakit Kaybetmeyin!
Mazeretinizi belirtmek ve hatasız bir dilekçe oluşturmak zor olabilir. Hukuki Zeka sistemimiz, durumunuza özel (evlilik, doğum, ölüm veya mazeret) dilekçeyi sizin için saniyeler içinde hazırlar.
👉 Dilekçeyi Şimdi OluşturDilekçe Verildikten Sonraki Süreç: İzin Onayı
Dilekçenizi teslim ettikten sonra süreç genellikle şu şekilde işler:
- Evrak Kayıt: Dilekçeniz kurumun evrak biriminden tarih ve sayı alır.
- Amir Onayı: Birim amiriniz mazeretinizi ve yasal durumunuzu değerlendirir. Kanuni mazeretlerde (doğum, ölüm, evlilik) amirin takdir yetkisi yoktur, onayı şeklidir. Ancak "mazeret" sebepli 10 günlük izinlerde amir onayı esastır.
- Tebliğ: İzninizin onaylandığı size sözlü veya yazılı olarak bildirilir.
- Ayrılış: Onay alındıktan sonra görev yerinizden ayrılabilirsiniz.
Uzman İpucu
Onay belgesini görmeden veya amirinizden "tamam" onayı almadan görev yerinizi terk etmeyin. Aksi takdirde "izinsiz göreve gelmeme" suçu oluşabilir ve disiplin cezası ile karşılaşabilirsiniz. Eğer iş yerinizde mobbing veya haksız uygulamalar nedeniyle izin alamıyorsanız, hukuki süreçler için savcılık şikayet dilekçesi hakkınızı saklı tuttuğunuzu unutmayın.
Sıkça Sorulan Sorular
İdari izin yıllık izinden düşer mi?
Kayınvalidem veya kayınpederim vefat ederse izin alabilir miyim?
Amirim mazeret iznimi reddedebilir mi?
İdari izin dilekçesi ne zaman verilmeli?
Sözleşmeli personel idari izin kullanabilir mi?
İdari izin süreçleri, memuriyet hayatının doğal bir parçasıdır. Önemli olan, talebinizi yasal zemine uygun, net ve saygılı bir dille ifade etmektir. Hukuki Zeka olarak, 2026 yılında da hukuki süreçlerinizde yanınızda olmaya devam ediyoruz. Dilekçenizi hazırlarken sistemimizden destek alabilir, süreci hızlandırabilirsiniz.