Hayatınızın belki de en zorlu dönemeçlerinden birindesiniz. Evliliğinizi sonlandırma kararı almak başlı başına büyük bir yükken, eşinizle bu konuda uzlaşamamak süreci daha da karmaşık ve yıpratıcı hale getirebilir. Çekişmeli boşanma davası; tarafların boşanma, velayet, nafaka veya tazminat gibi konularda ortak bir noktada buluşamadığı durumlarda devreye giren hukuki bir süreçtir. Bu süreçte hissettiğiniz belirsizlik, stres ve gelecek kaygısı son derece normaldir. Ancak unutmayın ki, doğru adımları atmak ve süreci bilinçli yönetmek, hem sizin hem de varsa çocuklarınızın geleceği için hayati önem taşır. Hukuki Zeka olarak hazırladığımız bu kapsamlı rehberde, 2026 yılı itibarıyla güncel mevzuat ışığında haklarınızı, dava sürecini ve dikkat etmeniz gereken kritik noktaları, hukuki terimlere boğulmadan, anlaşılır bir dille anlatacağız. Amacımız, bu fırtınalı denizde size güvenilir bir pusula olmaktır.
Çekişmeli Boşanma Nedir?
Türk Medeni Kanunu'na göre boşanma davaları temelde ikiye ayrılır: Anlaşmalı ve çekişmeli. Eğer eşler boşanmanın sonuçları (velayet, mal paylaşımı, nafaka vb.) üzerinde tam bir mutabakata varamıyorsa, açılacak davanın türü çekişmeli boşanma davası olur. Bu davada hakim, tarafların iddialarını, sundukları delilleri ve tanık beyanlarını inceleyerek kimin haklı, kimin kusurlu olduğuna karar verir.
Biliyor muydunuz?
Çekişmeli olarak açılan bir dava, tarafların süreç içinde anlaşması halinde her aşamada anlaşmalı boşanma davasına dönüştürülebilir. Yeter ki taraflar ortak bir protokol üzerinde uzlaşabilsin.
Anlaşmalı Boşanmadan Farkı Nedir?
Anlaşmalı boşanmada taraflar "Biz her konuda anlaştık, bizi boşayın" derler ve süreç tek celsede bitebilir. Ancak çekişmeli boşanmada bir taraf "Ben boşanmak istiyorum" derken diğer taraf istemeyebilir veya her iki taraf da boşanmak isteyip kusuru (hatayı) birbirine atabilir. Bu durum, sürecin uzamasına ve ispat yükümlülüğünün doğmasına neden olur.
2026 Yılı İtibarıyla Çekişmeli Boşanma Sebepleri
Kanun koyucu, boşanma davası açılabilmesi için geçerli sebeplerin varlığını şart koşar. Bu sebepler "Özel" ve "Genel" olmak üzere iki başlıkta incelenir.
1. Özel Boşanma Sebepleri
- Zina (Aldatma): Eşlerden birinin sadakat yükümlülüğüne aykırı davranmasıdır. İspatlanması durumunda tazminat miktarını ciddi oranda etkiler.
- Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış: Eşe şiddet uygulamak, öldürmeye teşebbüs etmek veya ağır hakaretlerde bulunmak.
- Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Eşin yüz kızartıcı bir suç işlemesi veya toplum nezdinde kabul görmeyen bir yaşam tarzı benimsemesi.
- Terk: Eşin haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi ve geri dönmemesi (Bunun için belirli ihtar süreleri vardır).
- Akıl Hastalığı: Eşin akıl hastalığının evliliği çekilmez hale getirmesi ve iyileşmesinin imkansız olduğunun raporla sabitlenmesi.
2. Genel Boşanma Sebepleri (Şiddetli Geçimsizlik)
Uygulamada en sık karşılaşılan sebep "Evlilik birliğinin temelden sarsılması"dır. Halk arasında şiddetli geçimsizlik olarak bilinir. Eşler arasında fikir ayrılıkları, cinsel uyumsuzluk, güven sarsıcı davranışlar, ailelerin evliliğe müdahalesi gibi durumlar bu kapsama girer.
Kritik Uyarı: Hak Düşürücü Süreler
Zina veya hayata kast gibi özel sebeplerde, olayın öğrenilmesinden itibaren 6 ay ve her halükarda 5 yıl içinde dava açılmazsa, bu sebebe dayalı dava hakkınız düşebilir. Ancak şiddetli geçimsizlik nedeniyle her zaman dava açılabilir.
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Dava süreci, yetkili mahkemeye sunulacak usulüne uygun bir dilekçe ile başlar. Çekişmeli boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesi'dir. Aile Mahkemesi'nin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi bu görevi üstlenir.
📋 Dava Açma Adımları
- ✓ Yetkili Mahkemeyi Belirleyin: Eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son 6 ay birlikte oturdukları yer mahkemesi yetkilidir.
- ✓ Dilekçenizi Hazırlayın: İddialarınızı, taleplerinizi (nafaka, velayet, tazminat) ve delillerinizi içeren detaylı bir dilekçe yazılmalıdır.
- ✓ Harç ve Giderleri Yatırın: Adliye veznesine gerekli dava harcı ve gider avansını yatırarak davanızı açın.
- ✓ Tebligat Süreci: Dilekçeniz karşı tarafa tebliğ edilir ve cevap süreci başlar.
Dilekçenin Önemi ve "Kusur" İlkesi
Çekişmeli boşanmada en kritik aşama dilekçe yazımıdır. Dilekçenizde bahsetmediğiniz bir olayı sonradan davaya dahil edemezsiniz. Boşanmada tazminat ve nafaka alabilmeniz için karşı tarafın sizden "daha kusurlu" olduğunu ispatlamanız gerekir. Bu nedenle dilekçeniz, davanızın temelidir.
Eğer dilekçeniz eksik veya hatalı olursa, haklı olduğunuz davayı usulden kaybedebilirsiniz. Daha detaylı bilgi için Boşanma Davası Rehberi 2026 yazımızı inceleyebilirsiniz.
Dava Dilekçesi Yazarken Hata Yapmayın!
Hukuki terimler ve usul kuralları arasında kaybolmayın. Durumunuza özel, haklarınızı tam koruyan çekişmeli boşanma dilekçenizi Hukuki Zeka ile hemen hazırlayın.
👉 Çekişmeli Boşanma Dilekçesini OluşturDeliller ve İspat Yükümlülüğü
Çekişmeli boşanmada hakim, iddialarınızı ispatlamanızı bekler. "Eşim beni aldattı" demek yetmez, bunu hukuka uygun delillerle kanıtlamanız gerekir. Kullanılabilecek deliller şunlardır:
- Tanık Beyanları: Aile üyeleri, komşular veya ortak arkadaşlar tanık olabilir.
- Mesajlaşma ve Arama Kayıtları: WhatsApp, SMS, sosyal medya yazışmaları (Hukuka uygun elde edilmiş olmalı).
- Fotoğraf ve Video Kayıtları: Kamuya açık alanlarda veya rıza ile çekilmiş görüntüler.
- Resmi Belgeler: Darp raporu, otel kayıtları, kredi kartı ekstreleri.
Uzman İpucu
Casus yazılımlar, gizli kamera kayıtları veya eşin şifresini kırarak elde edilen veriler "hukuka aykırı delil" sayılır. Bu deliller mahkemede lehinize kullanılmayacağı gibi, aleyhinize ceza davası açılmasına (özel hayatın gizliliğini ihlal) sebep olabilir. Delil toplarken yasal sınırlara dikkat edin.
Boşanmanın Mali Sonuçları ve Velayet
Nafaka ve Tazminat
Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan taraf, kusuru daha ağır olmamak şartıyla diğer taraftan Yoksulluk Nafakası talep edebilir. Ayrıca çocuklar için İştirak Nafakası bağlanır. Eğer eşinizden kaynaklı olarak maddi veya manevi zarara uğradıysanız, Maddi ve Manevi Tazminat isteme hakkınız da vardır.
Velayet Hakkı Kime Verilir?
Velayet konusunda hakimin tek kriteri "çocuğun üstün yararı"dır. 2026 yılı uygulamalarında da çocuğun yaşı, psikolojik durumu, ebeveynlerin yaşam şartları ve çocukla kurdukları bağ incelenir. Genellikle anne bakımına muhtaç yaşta olan çocukların velayeti anneye verilir ancak bu kesin bir kural değildir; babanın şartları daha uygunsa velayet babaya da verilebilir.
Eğer mevcut bir anlaşmanız varsa ve süreç uzuyorsa, alternatif olarak Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi seçeneğini de değerlendirebilirsiniz. Anlaşmalı boşanma, velayet ve nafaka konularında tarafların uzlaşmasını gerektirir.
Sıkça Sorulan Sorular
Çekişmeli boşanma davası ne kadar sürer?
Dava açarken avukat tutmak zorunlu mu?
Eşim boşanmak istemiyorsa yine de boşanabilir miyim?
Boşanma davası süresince nafaka alabilir miyim?
Çekişmeli dava anlaşmalıya dönebilir mi?
Çekişmeli boşanma süreci yorucu olabilir, ancak haklarınızın bilincinde olduğunuzda bu yük hafifler. Hukuki Zeka olarak amacımız, bu zorlu süreçte size en doğru bilgiyi ve en pratik çözümleri sunmaktır. Geleceğinizi güvence altına almak için ilk adımı doğru atın.